Top 15 loại hóa chất công nghiệp thực phẩm (phần 1)
Sự phát triển của ngành công nghiệp thực phẩm giúp con người đã có nhiều lựa chọn phù hợp hơn. Thực phẩm tươi sống vẫn là sự lựa chọn phổ biến của nhiều gia đình. Thực phẩm tươi sống cần mua mới hàng ngày, thời gian bảo quản ngắn. Chế biến thực phẩm tươi sống phức tạp, cần nhiều thời gian, công sức. Nếu không sử dụng ngay cần bảo quản nhiệt độ thấp.
Đối với những người bận rộn, các mặt hàng đóng gói hoặc chế biến sẵn là lựa chọn vô cùng phù hợp. Dễ bảo quản, hạn sử dụng dài, có thể mua số lượng nhiều và chỉ tốn rất ít thời gian. Đặc biệt, chế biến thực phẩm đóng gói sẵn rất đơn giản, tiện lợi. Điều này làm cho thực phẩm đóng gói sẵn đang trở nên phổ biến.
Khi sử dụng thực phẩm, con người đã gián tiếp tiếp xúc với các hóa chất. Hóa chất nông nghiệp được sử dụng để ngăn chặn sâu bệnh và nấm trong quá trình nuôi trồng. Thức ăn giàu dinh dưỡng cung cấp cho động vật nhằm tăng sức đề kháng và chất lượng sản phẩm chăn nuôi. Hóa chất bảo quản thực phẩm đóng gói sẵn. Dù bạn sử dụng thực phẩm tươi sống hay đóng gói sẵn, chúng đều có chứa lượng hóa chất nhất định.
Các nhà máy sản xuất thực phẩm sử dụng phụ gia với mục đích bảo quản thực phẩm. Trong khi có một số chất vô hại, những chất phụ gia khác lại ảnh hưởng xấu đến sức khỏe con người. Dưới đây là 15 loại hóa chất thực phẩm công nghiệp được sử dụng phổ biến.
Xem thêm:
An toàn hóa chất công nghiệp vệ sinh thực phẩm là gì?
Methylcyclopropene
Tác dụng
Methylcyclopropene hay còn gọi là cyclopropene, 1-methylcyclopropene, 1-MCP, EthylBloc, SmartFresh là hóa chất dạng khí. Methylcyclopropene được sử dụng cho các loại hoa quả, đặc biệt là táo và lê để ngăn chúng tạo ra ethylene. Ethylene là một loại hormone tự nhiên làm chín, mềm và thay đổi màu sác trái cây. Methycyclopropene là có khả năng ức chế ethylene, giúp bảo quản hoa quả trong một thời gian dài.
Ảnh hưởng tới sức khỏe
Methylcyclopropene có thể gây kích ứng mắt, da và rối loạn hô hấp khi vô tình tiếp xúc phải.
Bảo quản hoa quả trong thời gian dài làm cho chúng giảm khả năng chống oxy hóa. Ví dụ, sử dụng methylcyclopropene trong 3 tháng làm cho táo mất khả năng chống oxy hóa.
Hương liệu tổng hợp
Tác dụng
Hương liệu nhân tạo hoặc hương liệu tự nhiên được ghi trong thành phần thực phẩm đều là hương liệu tổng hợp. Khi thực phẩm tươi được chế biến, chúng mất đi hương vị tự nhiên. Sau một thời gian, hóa chất tự nhiên bắt đầu biến tính ảnh hưởng đến chất lượng thực phẩm. Hương liệu tổng hợp là chất phụ gia thêm vào thực phẩm trong quá trình chế biến.
Hương liệu tổng hợp bắt chước hương vị tự nhiên của thực phẩm. Ví dụ thay vì sử dụng dâu tây thật, nhà máy chế biến thực phẩm sử dụng hương liệu tổng hợp có mùi vị giống dâu tây. Điều này giúp cho các nhà máy tiết kiệm chi phí do hương liệu tổng hợp có giá thành rẻ.
Ảnh hưởng tới sức khỏe
Hương liệu tổng hợp đã trở thành hóa chất công nghiệp thực phẩm không thể thiếu. Liệu chúng có gây hại cho con người không? Để tổng hợp được một hương liệu tổng hợp giống hương vị tự nhiên cần tới hàng trăm hóa chất kết hợp với nhau. Dầu mỏ hoặc bột giấy cũng là nguyên liệu tạo ra hương liệu tổng hợp.
Hương liệu tổng hợp có thể gây dị ứng, tác động đến tuyến giáp, enzyme. Các chất này là nguyên nhân gây ra chứng đau đầu, chóng mặt, mệt mỏi, rối loại đường tiêu hóa. Carvacrol (hương oregano) có liên quan đến các vấn đề về hô hấp, tuần hoàn và suy tim. Cinnamyl formate (hương quế) có thể gây kích ứng da, đường tiêu hóa, ảnh hưởng thận và gây ung thư ruột.
Xem thêm:
Hóa chất nông nghiệp-chất bảo quản
Phẩm màu nhân tạo
Tác dụng
Con người đã sử dụng chất tạo màu trong thực phẩm trong nhiều thế kỷ. Các chất tạo màu thực phẩm nhân tạo đầu tiên được tạo ra vào năm 1856 từ nhựa than. Ngày nay, phẩm màu nhân tạo được lấy nguyên liệu từ dầu mỏ. Phẩm màu chứa nhiều trong bánh kẹo, soda và các loại nước uống giải khát, một số sản phẩm đóng hộp hay cả thức ăn cho thú cưng,…
Phẩm màu là màu nhân tạo giúp cho thực phẩm có màu trông hấp dẫn hơn. Các chất phụ gia này bền màu hơn, giá thành rẻ hơn so với phẩm màu tự nhiên. Phẩm màu nhân tạo cũng cho màu tự nhiên, hiêu quả hơn màu tự nhiên. Do đó các nhà máy chế biến thực phẩm lựa chọn phẩm màu nhân tạo nhiều hơn.
Phẩm màu không có bất kì giá trị dinh dưỡng nào. Chúng chỉ là chất phụ gia làm giúp thực phẩm trông đẹp mắt hơn.
Ảnh hưởng tới sức khỏe
Trong những năm qua, hàng trăm loại phẩm màu nhân tạo đã được phát triển. Phần lớn trong số đó được tìm thấy và cho là hóa chất độc hại. Chỉ có một số ít phẩm màu nhân tạo vẫn còn được sử dụng trong thực phẩm.
Phẩm màu nhân tạo gây ra nhiều tác dụng phụ nghiêm trọng. Các hóa chất này gây tăng động ở trẻ em,dị ứng, tăng sinh các khối u đẩy nhanh quá trình ung thư.
Aspartame (APM)
Tác dụng
APM là hóa chất thực phẩm công nghiệp tạo ngọt nhân tạo không chứa saccharide. Aspartame được tạo ra bằng cách kết hợp aspartic acid và phenylalanine. APM được sử dụng để thay thế đường trong một số thực phẩm và đồ uống.
Chất này có vị ngọt gấp khoảng 200 lần so với đường. Chỉ cần một lượng APM nhỏ đã có thể thay cho lượng đường lớn phải cung cấp cho thực phẩm. Sử dụng APM giúp thực phẩm giảm lượng lớn calo. Vì vậy thực phẩm chứa APM là lựa chọn đáp ứng nhu cầu cho những người ăn kiêng.
Ảnh hưởng tới sức khỏe
APM dễ bị phân hủy bởi nhiệt nên không sử dụng trong thực phẩm chế biến ở nhiệt độ cao hay đồ nướng. APM phân hủy thành ba thành phần: aspartic acid, phenylalanine và methanol. Những người bị rối loạn di truyền hiếm gặp phenylketo niệu luôn thiếu hụt enzyme phân giải phenylalanine. Vì vậy nên tránh sử dụng thực phẩm chứa APM. Lượng methanol lớn tích lũy sẽ gây độc cho cơ thể.
Astaxanthin
Tác dụng
Astaxanthin là một sắc tố màu đỏ thuộc nhóm carotenoid. Trong tự nhiên xuất hiện ở một số loại tảo, tôm hùm, cá hồi và một số hải sản khác. Astaxathin là hóa chất công nghiệp thực phẩm có lợi phổ biến cho con người. Astaxathin là chất chống oxy hóa bảo vệ các tế bào, cải thiện hệ thống miễn dịch.
Astaxanthin được dùng để điều trị bệnh Alzheimer, Parkinson, đột quỵ, cholesterol cao, bệnh gan, mất thị lực tuổi già và phòng ngừa ung thư. Astaxathin làm giảm nguy cơ bệnh tim, đột quỵ và tiểu đường. Chất này có khả năng giảm tổn thương, đau cơ sau khi tập thể dục. Ngoài ra, astaxanthin được dùng để ngăn ngừa cháy nắng, cải thiện giấc ngủ, khó tiêu, vô sinh nam, mãn kinh và viêm khớp dạng thấp.
Ảnh hưởng tới sức khỏe
Cân nhắc nên sử dụng lượng astaxanthin thích hợp. Lượng astaxanthin cao có thể gây đau dạ dày, tăng nhu động ruột thải phân đỏ.
Xem thêm:
Top 15 loại hóa chất công nghiệp thực phẩm (phần 2)
Máy khuấy hóa chất công nghiệp là gì? Hoạt động như thế nào?