Hiện trạng nhập khẩu hóa chất nông nghiệp tại Việt Nam
Hiện nay thị trường ngành hóa chất nông nghiệp tại Việt Nam đang được chú trọng. Đó là bởi nó mang lại những lợi ích to lớn, đóng góp thiết thực cho đời sống con người mà cụ thể là nền sản xuất nông nghiệp Việt Nam. Tuy nhiên, hiện trạng nhập khẩu hóa chất nông nghiệp tại Việt Nam còn có rất nhiều điều đáng chú ý. Cụ thể về điều này, chúng tôi sẽ trình bày trong bài viết dưới đây.
Hiện trạng nhập khẩu hóa chất nông nghiệp tại Việt Nam
Bảng xếp hạng top doanh nghiệp sản xuất uy tín hóa chất nông nghiệp tại Việt Nam do viện nghiên cứu chiến lược thương hiệu và cạnh tranh (Institute for brand and Competitiveness strategy) phối hợp cùng Vibiz.vn – trang hàng đầu về cơ sở dữ liệu tri thức kinh tế và kinh doanh đã đưa tới một góc nhìn rõ hơn về thị trường hóa chất đầy tiềm năng này.
Những năm gần đây, số lượng hóa chất nông nghiệp tại Việt Nam được nhập khẩu về ngày càng tăng cao. Điều này khiến nhiều người không khỏi “giật mình”, nhất là khi Tập đoàn Hóa chất dù nắm vai trò chủ yếu trong hoạt động xuất nhập khẩu cũng như vận hành các nhà máy sản xuất phân bón, hóa chất lại đang làm ăn thua lỗ.
Theo số liệu mới nhất của Tổng cục Hải quan, giá trị nhập khẩu hóa chất nông nghiệp tại Việt Nam về các sản phẩm hoá chất từ ngày 1/1-15/1/2017 đã trên 140 triệu USD, 168 triệu USD sản phẩm hóa chất. Những số liệu này dự báo xu hướng nhập khẩu hóa chất sẽ ngày càng tăng cao, khi mới nửa tháng đầu năm 2017, con số nhập khẩu đã lên tới triệu đô.
Theo báo cáo của Tổng cục Hải quan, hết năm 2016, Việt Nam đã chi hơn 6,9 tỷ USD để nhập khẩu hóa chất nông nghiệp và các sản phẩm hóa chất. Trong đó riêng nhập khẩu nguyên liệu hóa chất để điều chế các hoạt chất khác chiếm 3,2 tỷ USD. Đáng chú ý, thị trường nhập khẩu hóa chất nông nghiệp tại Việt Nam chủ yếu là từ Trung Quốc.
Cụ thể, trong năm 2016, kim ngạch nhập khẩu mặt hàng hóa chất và sản phẩm hóa chất là 1,8 tỷ USD, riêng hóa chất nhập để điều chế các hợp chất khác đạt 1,02 tỷ USD. Đây là năm đầu tiên Việt Nam chi nhập khẩu nguyên liệu hóa chất đạt kim ngạch hơn 1,02 tỷ USD. Như vậy, trung bình mỗi ngày Việt Nam phải bỏ ra hơn 112 tỷ đồng để nhập khẩu hóa chất từ Trung Quốc.
Hạn chế của nhập khẩu hóa chất nông nghiệp tại Việt Nam
Việt Nam chủ yếu nhập khẩu nguyên liệu đầu vào cho ngành hóa chất vì khả năng cung ứng nguyên liệu đầu vào còn thấp. Đây cũng là một trong những điểm yếu của ngành hóa chất nông nghiệp ở nước ta. Trung Quốc luôn là thị trường chính cho công tác nhập khẩu hóa chất nông nghiệp tại Việt Nam. Nó chiếm khoảng 50% tổng kim ngạch nhập khẩu hóa chất của nước ta năm 2016.
Thực tế trong thời gian qua việc nhập khẩu hóa chất nông nghiệp từ Trung Quốc đang diễn ra một cách tràn lan. Điều này ảnh hưởng rất lớn đến vệ sinh an toàn thực phẩm trong nước. Không những thế nó còn gây ra trở ngại rất lớn cho công tác quản lí, kiểm tra việc sử dụng các loại hóa chất này. Có thể bạn chưa biết hóa chất nông nghiệp tại Việt Nam cũng được nhập khẩu từ các nước khác như Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ, Mỹ, Canada,.. Nhưng số lượng nhập từ các nước này rất thấp do chi phí nhập khẩu rất cao.
Nguyên nhân một phần là bởi năng lực sản xuất phân bón ở nước ta còn thấp. Hóa chất nông nghiệp tại Việt Nam được sản xuất nội địa mới chỉ đạt được 45% nhu cầu trong nông nghiệp. Không những vậy, chủng loại hóa chất cũng không đa dạng. Vì vậy trong thời gian tới, các doanh nghiệp trong nước sẽ đặt ra mục tiêu tăng sản lượng với mức trung bình 10%/năm.
Mục tiêu phát triển hóa chất nông nghiệp tại Việt Nam
Dựa theo khảo sát của Vibiz trên 10.000 người nông dân cộng với việc xét về độ uy tín và được sự hài lòng của khách hàng thì TCT phân đạm và hóa chất dầu khí đứng ở vị trí top đầu với 71.3% người dùng biết tới, lợi nhuận trước thuế của doanh nghiệp này cũng chạm tới mức 1.385,2 tỷ đồng. Theo sau về độ uy tín là Đạm Cà mau, Lâm Thao và phân đạm hóa chất Hà Bắc,… đây hầu hết là những doanh nghiệp thuộc tập đoàn hóa chất Việt Nam (Vinachem) nhưng hoạt động và được hạch toán độc lập.
Là lĩnh vực trọng yếu trong nền kinh tế quốc dân, nhưng hiện nay năng lực sản xuất hóa chất nông nghiệp tại Việt Nam còn rất yếu ớt. Việt Nam vẫn chưa sản xuất được các loại hóa chất hữu cơ cơ bản metanol, etanol, cloroform, axetadehyt, benzen, toluen,… Ngoài ra, nước ta cũng thiếu một số hoá chất vô cơ cơ bản có nhu cầu lớn như axit nitric, axit photphoric, soda… chưa phát triển được các sản phẩm hoá chất tinh khiết sử dụng trong dược phẩm, chế biến thực phẩm,…
Trước thực trạng hóa chất nông nghiệp tại Việt Nam cũng như tình trạng nhập khẩu hóa chất hiện nay nó đặt ra yêu cầu mới để nước ta vươn lên làm chủ. Nó đòi hỏi sự ra tay vào cuộc của các cấp quản lý cũng như đòi hỏi ý thức và đạo đức sản xuất của người nông dân. Tất cả với mục tiêu đưa nền hóa chất nông nghiệp tại Việt Nam phát triển bền vững.
